Hồ Đ́nh Nghiêm qua nét Vơ Đ́nh
Hồ Đ́nh Nghiêm
MẤT ĐẤT
chuyện ngắn
1.
Nhân ở ngoại ô chốn kinh kỳ, gia cảnh tầm thường nằm dưới bậc trung. Cha theo binh nghiệp, tháng ngày miệt mài cùng khói lửa chiến trường. Mẹ ở hậu phương buôn bán lặt vặt nuôi đàn con ba đứa; nhan sắc ṃn hao, trái tim thắt thỏm luôn ái ngại chờ đợi hung tin từ chốn xa gửi về.
Nhân là con đầu, lưng dài vai rộng nhưng chẳng biết phụ đỡ chuyện ǵ. Việc học chưa thành, mà dẫu có đỗ đạc ra trấn nhậm lo việc nước th́ lương lậu kia e cũng chỉ nuôi đủ miệng ḿnh, không chừng c̣n vác mặt về ngửa tay réo mẹ là đằng khác. Nh́n quanh, cḥm xóm láng giềng đều sống cảnh thanh đạm. Ai sao ta vậy, Nhân không buồn ḷng. Chỉ trách thời cuộc siết ṿng, ưa xoay xở cải thiện chẳng là chuyện dễ. Bó tay.
Ở đầu xóm có căn nhà gạch hai tầng. Mỗi bận qua về Nhân đều thoáng gặp một bóng h́nh thon thẻo ẩn hiện, vô ra dịu dàng. Để ư và cất công cố nh́n cho rơ mặt, dần dà ḷng những đâm chồi mê đắm, vọng tưởng. Tóc dài mịn chảy xuống lưng, da trắng môi hồng, nhan sắc lạ lùng, đẹp hoang đường như thiếu nữ có trong tranh cổ của Tàu. Người con gái tên Hậu kia chẳng hề hay biết, chính ḿnh vô t́nh đă làm chấn thương trái tim một đứa con trai. Mặt hắn từ b́nh thường dần chuyển sang thất thần, đang sống đời thường mà thoáng chốc hắn dật dờ như kẻ bị chiêm bao mộng mị dẫn đường. Đi quàng xiên trong mê đắm ở cái thế giới huyễn hoặc của t́nh yêu bưng bít.
Nhân bắt đầu mê văn chương, chong đèn suốt đêm viết nằm viết ngồi đầy đặc chữ một cuốn vở học tṛ dày 50 trang như kẻ bị đồng nhập. Cà phê thuốc lá là đồng minh, giúp kẻ mê muội ấy hoàn tất những ước vọng thầm kín. Suy cho cùng, viết văn, trước tiên nó chứng minh được một điều, đấy là hành động của kẻ bất lực. Nếu đạt được những ước muốn, anh đă không tự hành hạ ḿnh một cách kỳ lạ như vậy. Vô bổ!
Thấy con hư hao, đèn khuya thắp sáng tận b́nh minh, người mẹ tưởng chừng việc sách vở học hành thi cử của con đang tới hồi gay cấn. Bà quên, không nhớ ra, tuổi trẻ ḿnh cũng đă từng bước qua "cầu tre lắc lẻo" ấy. Bước quờ quạng, hồn xiêu phách lạc, rồi rơi xuống nằm yên trong ṿng tay của ai đó. Ṿng tay dịu dàng, dắt cô thiếu nữ bước sang lằn mức đàn bà chỉ trong khoảnh khắc. Lạc thú mọc đầy trên da thịt và nước mắt đổ ra cho hối tiếc, chảy xuống với trạng thái gần như hân hoan. Vượt quá hạng tuổi bốn mươi, mẹ Nhân đêm nằm cũng có đôi lần khát khô một nỗi thèm muốn. Trong canh khuya tiếng thạch sùng chắc lưỡi đuổi bắt nhau, thê thiết giọng mèo gào khản kêu, tiếng lá xào xạc ngoài vườn trăng cợt nhă cùng gió; tất cả chúng như biết tạo ra một h́nh khối đang từ tốn nằm đè xuống cơ thể người đàn bà. Tỉnh thức mà như mộng ảo. Nhập nhằng những điều chẳng tượng h́nh. Không biết đích thực ḿnh đang ước ao chuyện chi? Nh́n lịch, bấm đốt tay, năo ḷng hay ra xuân th́ đă quá. Thằng con đầu đang độ tuổi cường dương th́ thân ta ví như cánh hoa sắp tàn tạ. Nước chảy qua cầu, tối ngày ham việc mua bán, chẳng ngờ một sáng một chiều, tối lửa tắt đèn bàng hoàng ngó lại, ḷng không khỏi dấy lên chút cảm hoài. Từ đấy con xanh xao thay h́nh đổi dạng là việc của con. Phần mẹ, nên chải tém lại mái tóc khi ra chợ, bôi chút phấn son lên mặt hầu che đậy những nếp nhăn dăi dầu.
Nhân không ngó ra cái khác lạ ở mẹ. Th́ giờ eo hẹp chẳng cho phép cậu quan sát một ai. Tan trường, về nhà ăn vội chén cơm xong lại hối hả t́m tới quán cà phê, thu ḿnh góc tối để chiêm nghiệm nỗi sầu khổ của đứa bị t́nh yêu dằn vặt. Quán cà phê nọ không lạ ǵ cậu học tṛ mặt mụn ấy. Ở hộc tủ nằm sau quầy có cuốn vở, tên Nhân ghi ở trang 5, phía dưới là số nợ mà cậu đă mắc chịu. Những con số viết to, minh bạch như hai với hai là bốn. Trước đó, người ta đă thu giữ thẻ căn cước bọc nhựa để làm vật thế chân; nhưng sau, thấy bất nhẫn, họ tin vô lời hứa của Nhân để rồi trang giấy ấy choáng chật dần những lần êm ả ghi sổ.
- Anh không trả được th́ bọn tôi chẳng biết phải dùng biện pháp ǵ?
Cô gái ngồi sau quầy thường nhắc nhở Nhân với một nụ cười thân thiện. Hắn ṿng tay đặt trên quầy:
- Không trả bằng tiền được th́ tôi sẽ trả bằng sức.
- Ví dụ.
- Như lau chùi dọn dẹp, rửa tách rửa ly, chặt nước đá pha cà phê, linh tinh thượng vàng hạ cám.
- Những thứ ấy đă có người đảm trách cả rồi.
- Thế th́ tôi xin được làm đứa đạp xe thồ đưa rước Trúc đi chợ. Giặt giũ phơi phóng áo quần cho Trúc như một đứa liên tử.
- Liên tử là ǵ?
- Liên là sen, tử là con. Nôm na là kẻ hầu người hạ.
Người con gái che miệng cười. Hoa hồng cắm trong ly chưng trên quầy không ngớt rung động. Nhân đọc câu cổ thi: "Trúc xinh trúc mọc đầu đ́nh, Em xinh em đứng một ḿnh cũng xinh".
- Thơ với thẩn! Tướng mạo thư sinh trói gà không chặt như anh chẳng biết có kham nổi việc nặng nhọc ấy chăng?
- Nếu được nên cho tôi thử một lần, rồi sau đó hăy định lượng chuyện sức lực. Người ta sẽ xă thân lo việc mà không biết mệt nếu họ ư thức đó là niềm hạnh phúc. Trúc có hiểu về chữ t́nh yêu không?
- Là cái ǵ?
- Là một địa ngục trong đó giam chật những thiên thần.
- Hoang tưởng. Vậy th́ đất sống của ác qủi nằm ở nơi nao?
- Nằm đằng sau những lời từ chối.
Trúc có chút nhan sắc. Cô ngồi ở quầy tính tiền và cái rạng rỡ nơi gương mặt cô đă bao lần thu hút bọn đàn ông tới quán. Cô thích đón nghe những lời bóng gió, sưu tập chúng và lượng định được tâm cảm của từng đứa một. Nó chẳng khác một tấm gương soi, qua đó Trúc biết trời sinh ḿnh là đứa con gái đẹp, đầu ḿnh và tứ chi nẩy nở đúng hạn kỳ. Mất dạy th́ gọi là múp. Kiểu cách th́ kêu ngồn ngộn. Văn chương lại gọi vun đầy một ṭa thiên nhiên. Đứa sính ngoại ngữ ưa liếm môi: Du thiệt là xếch-xi!
Một ngày kia, những tên già đầu cho tới những đứa đáng tuổi em, thế nào cũng có thằng được lọt vào mắt xanh. Chừng đó Trúc mới gợn ḷng đắn đo chuyện thật giả nằm ở lời đường mật. Hiện tại cô đón nghe chỉ cốt t́m ra chút vui thú. Cậu học tṛ tên Nhân này mọi thứ đều trên trung b́nh duy chỉ phạm một lỗi lầm: Nghèo rớt mồng tơi! Nghèo là một cái tội. Là một bản án. Nó tựa một con chim không biết bay, con gà trống không biết gáy, một đứa làm người chẳng bao giờ biết ước mơ. Nếu có mơ ước th́ cái đầu óc ấy mong cầu xoá bỏ được giai cấp, mọi người b́nh đẳng. Và như vậy, chiến tranh bộc phát. Và như thế, ác qủi nằm ngay cả trong những khao khát, những hành động.
- Có nhiều khi tôi thấy anh viết rồi xoá. Thực sự th́ cuốn vở nhét sau túi quần ấy chứa đựng những ǵ bên trong?
- Nó giam giữ đầu óc và trái tim tôi. Nó chứa đựng bóng h́nh những người con gái.
- Lại t́nh yêu?
- Phải. Bầu khí quyển cần thiết cho mọi sinh vật biết thở.
- Nó cần được chia xẻ không?
- Sao Trúc lại hỏi thế? Cà phê luôn cần đường hoặc sữa. Và trước hết, cái nó cần là nước nóng. Nóng thật nóng. Rót xuống, thẩm thấu và gạn lọc rốt ráo những giọt đắng chảy ra.
- Bao lâu th́ tôi sẽ được đọc chúng? Thử uống xem cà phê anh pha chế có hợp khẩu vị ḿnh không.
- Tôi nghĩ là Trúc sẽ nhăn mặt khi nếm thử.
- Ghê gớm vậy sao? Là một sự từ chối?
- Không ai chối từ được lời yêu cầu của Trúc. Cho tôi thêm một khoảng thời gian.
- Phải đợi đến chừng nào?
- Khoảng năm lần uống cà phê mắc chịu nữa.
- Sao nhiều toan tính mặc cả thế?
- Khi yêu ai, Trúc sẽ nhắm mắt buông xuôi hay khi ấy đầu óc mọc lên toàn những so đo?
- Đa sự quá! Vậy th́ thứ bảy tuần sau nhé.
- Tôi sẽ chép nó sang một cuốn vở sạch sẽ khác cho Trúc dễ đọc. Tuần sau, thứ bảy, chín giờ tối.
Nhân đưa ngón trỏ ra, cong như một lưỡi câu và móc ngoặc với ngón tay của Trúc.
- Nếu đây là một lời hứa hôn th́ mọi thứ ở cuộc đời này sẽ đơn giản biết mấy!
- Nghèo mà ham!
Trúc rút tay về, cảm nhận chút xao động vừa đi thẳng vào người. Như khi nhấn tay vào chữ Play ở máy cassette đặt sau quầy, âm nhạc phát tiếng, dịu dàng mang ḿnh vào một cảnh quang đầy hư ảo, lặng người.
Thứ bảy đó Nhân không tới quán. Hắn là một kẻ bội tín? Trúc rủa thầm. Có thể hắn chạy làng, qụyt nợ. Hàm oan! Trúc chẳng mường tượng ra được h́nh ảnh một con đường nhỏ bưng bít chật chội bóng tối. Hai bóng ma chợt hiện tới đón đầu Nhân. Một đứa đốt cháy que diêm, ngọn lửa bé bỏng không run rẩy v́ đêm đứng yên chẳng có gió. Đốm sáng đưa ra nhận diện.
- Mày là Nhân, có phải không?
Một câu hỏi thừa thải.
- Mày cần phải học hỏi nhiều điều mà bài học hôm nay th́ nên thuộc nằm ḷng: Từ nay trở về sau chớ có lai văng tới quán cà phê ấy nữa. Nghe rơ không? Vắn tắc chỉ một câu: Trúc là một bông hoa đă có chủ.
Que diêm tắt ngúm. Ngọn lửa chỉ soi sáng vừa đủ chiều dài lời tuyên bố. Sau đó là nắm đấm là chân đá. Cả quyền lẫn cước đều thi triển với tất cả sức mạnh mà chúng có được. Nhân ngă qụy xuống mặt nhựa c̣n ấm nóng của thứ hắc ín lưu giữ nhiệt lượng mặt trời. Cơn đau bùng vỡ, thảng thốt. Mờ mắt, ù tai. Chập choạng những tàng lá múa may, cây cối chao đảo.
- Bọn này luôn theo đúng luật giang hồ, đó là đánh người th́ phải có lư do, để nạn nhân khỏi ấm ức về nguồn cội. Như thế là tạm đủ cho hôm nay. Nếu tái phạm, gậy gộc đao kiếm sẽ được mang ra xài chứ không phải chơi. Rút.
Chúng biến đi. Có thằng c̣n huưt sáo mồm bài "La vie en Rose" chừng như yêu đời yêu người. Dĩ nhiên không khi nào Trúc có thể nghĩ ra được thứ h́nh ảnh quái gỡ trên. Cô đóng quán, cô tắm rửa, thay áo quần và lơ mơ nhớ tới Nhân. Hắn thật đáng ghét. Chỉ được cái lỗ miệng ba hoa. Trúc lên giường. Giấc ngủ chẳng tới ngay. Phải mà nó được dọn đường bằng những câu văn có trong cuốn vở của hắn? Trúc mở mắt, đổi thế nằm. Lại nhắm mắt. Có lẽ sự dối gạt là cái đáng lên án nhất trong những lỗi lầm mà loài người luôn tạo ra.
Thời khắc đó, Nhân cũng nằm trên giường với những xây xát bầm tím có ở cơ thể. Nhân cắn răng chẳng hé môi với một ai. Đấy là cả một sự sĩ nhục và nó có khả năng làm cho đầu óc Nhân luôn căng thẳng. Nỗi thù hận dồn tới réo gọi đ̣i dược trả cũng như sự bất lực của kẻ cô thế luôn song hành đến với cơn đau mỗi một trở ḿnh. Bóng tối không giúp Nhân xoa dịu, chận đứng bớt những ư tưởng rối. Chiếc mùng nhỏ buông xuống, chật chội, đóng khung vuông vắn trông như thứ mộ huyệt treo lơ lững giữa khoảng không. Đêm hâm hấp nóng. Đêm lùi sâu bằng tiếng chó sủa vu vơ ở tận đâu xa. Đêm sẽ qua trong b́nh yên nếu nó đừng khơi động lên những tiếng thở vội vọng dội từ căn pḥng kề cận. Khi đau khổ người ta sẽ rên la, ngược lại lúc đón nhận sung sướng, họ cũng sẽ tái lập cách thế biểu tỏ ấy. Nhân ngóc đầu khỏi gối và cậu ta đủ thông minh để hiểu chuyện ǵ đang xẩy tới bên pḥng mẹ. Chui ra khỏi mùng, Nhân ngồi ôm đầu và nghe rơ ḷng đang rạn vỡ. Chuỗi tiếng động kia vô t́nh đă làm cho mọi thứ trở thành tan hoang. Nhân mở đèn, run tay đốt thắp một điếu thuốc. Người ta khi gầy dựng cuộc ái ân, bao lâu th́ họ sẽ thôi vật lộn với nhau? Có dài bằng đường đi lụn tàn của một điếu thuốc? Nhân sợ hăi nếu phải nh́n thấy mẹ ḿnh trần truồng nằm dưới thân thể một thằng đàn ông nào đó. Cậu có thể ngồi chờ đợi. Không một th́ hai, và có thể là hút cả ba bốn điếu liên tục. Những chính trị gia, những nhà văn, những họa sĩ, những đạo diễn... chừng như ai nấy đều là những kẻ nghiện hút. Bởi thuốc lá, nó đại bổ cho một đầu óc cần toan tính, suy tư. Là thang thuốc ḱ diệu giúp người ta hạ hỏa, lấy lại được sự b́nh thản. Những mafia, những đại ca cũng đều ngậm thuốc, nheo mắt trước và sau khi hành sự. Kể cả thằng đàn ông trên giường, nằm vật ḿnh sang bên, việc đầu tiên là vớ ngay một điếu thuốc, lim dim thụ hưởng, thôi ngó ngàng tới con mẹ đàn bà đă từng là đồng minh vừa mang ḿnh vượt qua cái lănh thổ mà sự mê tơi thống khoái có thể làm phát khóc đi được. Khóc trong quốc gia hay khóc ngoài biên ải cũng đều là khóc cả. Cái quan trọng là anh c̣n khóc được hay đă khô cạn những nguồn cơn?
Mẹ Nhân không ngỡ cái bóng đen đứng thù lù nơi cửa là thằng con ḿnh. Nó chẳng đi ngủ hoang ở nhà bạn, nó chẳng say giấc điệp ở pḥng bên. Nó đứng im re tựa một hồn oan. Lẽ nào nó đă biết hết những diễn tiến từ mây cho tới mưa? Nó có là một chứng nhân? Bà gài vội những hạt nút áo có nơi hai tà vướng viú ở bầu ngực trần. Núm vú này có miệng con từng ham hố bú khi khát sữa thuở c̣n thơ. Con bú sữa mẹ lành th́ bây chừ chớ có hung dữ làm lớn chuyện. Cha mẹ sanh con trời sanh tánh. Đó là cớ sự của ai kià, chớ tính nết con, mẹ hiểu xưa nay đều hiền như một ḥn đất. Con nhớ cho, mẹ cũng là một vạt đất bấy chầy hạn hán. Nói không ngoa, vừa qua chỉ là một cơn mưa lần đầu mẹ được đón nhận, rơi xuống đầm đià. Cá không có nước, cá chết. Đất khô cằn, con ơi, đất nức nẻ buồn thúi ruột gan. Hăy tha thứ cho mẹ lần úng thủy này. Họ có bao b́, mẹ có ngừa cột, quyết không dây dưa để lại hậu sự phiền toái.
- Mẹ khó nói, có phải không? Con cũng khó xử trí, đă để cho tên đó ra về yên hàng vô sự mà chẳng gửi theo một lời răn đe.
- Bây giờ nói ǵ cũng bằng thừa. Mọi lời của mẹ con sẽ quy chụp cho nó cái mũ ngụy biện. Chỉ có điều duy nhất mẹ muốn con đón nghe...
- Mẹ nói đi. Con đang b́nh tĩnh.
- Người đó hứa với mẹ...
- Mẹ tin vào một lời hứa?
- Chừng này tuổi mẹ không phải là đứa nhẹ dạ. Có những thứ ḿnh chớ nên nghi ngờ, bởi điều ông ta hứa chẳng có ǵ ghê gớm cả. Quá dễ làm đối với ông ta.
- Bao nhiêu tiền? Một nửa tháng lương?
- Mẹ thật bất hạnh! Con xem mẹ là hạng người ǵ để lôi chuyện tiền nong vào? Việc học của con ra sao rồi? Nếu thi hỏng... Người ấy bảo sẽ lo được cho con tờ giấy hoăn dịch v́ lư do gia cảnh. Con hiểu không? Con sẽ chẳng phải đi lính. Con sẽ chẳng dẫm vào vết chân của ba con. Ổng đi mất đất, ổng coi súng là vợ đạn là con giờ này chẳng biết sống chết ra sao không một lá thư gửi về làm yên ḷng kẻ ở lại!
- Hoài công! Con sẽ đi lính. Đôi khi có những sự việc mà muốn giải quyết người ta phải vin vào súng đạn. Đó là thứ lí lẽ của kẻ mạnh. Con đi t́m ba. Mẹ ở nhà t́m những thứ thực tiễn khác để đánh đổi.
Cánh cửa pḥng đóng lại mạnh bạo sau câu nói. Nhân thức suốt đêm, viết lá thư dài từ biệt gửi người con gái tên Hậu ở căn nhà gạch hai tầng; bỏ chung phong b́ với cuốn vở học tṛ mà trong đó vẽ đầy mộng mị của Nhân về thứ t́nh yêu câm lặng, những suy tưởng của cậu về một trái cấm nằm ngoài tầm tay.
2.
Sáu giờ sáng, những ngọn đèn trong quán trông dữ dội như mặt trời ban trưa ở xứ nhiệt đới. Xô cửa vào, cay đôi mắt, bắt gặp chút bần thần nơi sự đón chào vồn vă của mọi luồng ánh sáng. Hương mùi cà phê thực sự không mang tỉnh táo tới, lúc đó. Nó trộn lẫn, kèm gửi theo những tiếng động, như thông báo sự khởi đầu cuộc vận hành của một cỗ máy. Mọi con trâu sẽ ra đồng, như bổn phận, với thứ tiềm thức chẳng kỳ vọng một mùa gặt tốt lành. Mặt mày thằng bán hàng là một bằng chứng. Chẳng thiện cảm, kháu ó. Như nông dân ngâm chân trong bùn đă lâu. Gương mặt ấy chợt thoáng đổi:
- Chào ông Neil.
- Chào đầu ngày. Tôi lấy một cốc cà phê.
- Loại ǵ? Và lớn nhỏ?
Đó là thứ vấn đáp gần như bắt buộc. Như ta sẽ mỏi mệt để trả lời, không thật ḷng: Ừ tôi khoẻ, cám ơn. C̣n bạn th́ sao?
- Ông vẫn c̣n làm chỗ cũ chứ?
- Không, chán ngán, tôi bỏ ngang. Tôi thích công việc của bạn hơn. Người nhuộm đầy hương cà phê.
- Đùa hoài. Đang giỡn chơi, có phải không?
Quán chia hai phần. Phiá trong, không khí có vẻ b́nh thường. Phiá ngoài, khói thuốc ô nhiễm một không gian. Và khách khứa đa phần đều chọn nơi mù mờ để đặt đít. Những mái đầu so le chúi mũi vào các trang nhật báo. Journal de Montréal. La Presse. Gazette. National... Những gương mặt nặng nề như ba hồn bảy viá chưa lộn lui, hoặc phút giây đó hồn viá vẫn c̣n ngái ngủ. Họ đọc những ǵ có trong mấy trang giấy sột soạt ấy? Bệnh tật, chiến tranh, cái chết. Ngày nào cũng ngần ấy tin, những con chữ quen mặt. Mỗi ngày đều đặn trôi qua và chúng để lại cho con người vô vàn những cáo phó. Những niềm đau chai ĺ.
Neil thắp điếu thuốc điểm tâm, không xem báo, nheo mắt ngó ra hàng cây c̣n giam giữ màu nhờ nhợ của thứ b́nh minh đang trông đợi ánh dương quang đổ xuống. Những con bồ câu đi kiếm ăn trên vỉa hè lót gạch nâu, thủng thẳng, chậm răi như những người đàn bà mang bầu cẩn trọng với thai nhi. Không hiểu sao chúng lại được chọn làm biểu tượng hoà b́nh? Với Neil, h́nh ảnh người đàn bà bụng mang dạ chửa sẽ đáng yêu hơn. Họ hiền lành, họ e dè. Họ sống với một kỳ vọng về tương lai và đầu óc họ toan tính toàn những điều tốt lành. Cầu mong mọi thứ êm ả để được thuận buồm xuôi gió. Neil cầm ly cà phê bằng giấy bước ra khỏi cánh cửa khi radio trong quán bắt đầu phát tin dự báo thời tiết trong ngày. Giọng người xướng ngôn có vẻ hàm hồ, gấp gáp. Như loài bồ câu, Neil đủng đỉnh băng qua hai đoạn đường có gắn đèn xanh đỏ. Chúng tự động thay màu, nghe được ḍng điện trở cựa ḿnh phát tiếng mỗi một hoán đổi. Gió luông tuồng chạy vội bên trên, nơi chùm lá cây măi xao động. Chốn ấy không hề là chỗ trú thân của chim bồ câu. Đứng ở ngă tư ngước mặt nh́n lên một cao ốc, Neil có thể thấy chữ Yellow máng trên đó luôn thập tḥ những con bồ câu ẩn ḿnh bên trong, chúng iả cho bạc màu cái chữ Yellow to tướng ấy. Yellow là thương hiệu của một cửa hàng chuyên xuất nhập cảng đồ dùng bằng nhựa và là nơi có Neil từng làm việc bán thời gian. Mỗi khi ngửa cổ ngó lên, Neil đều mang cái ư nghĩ, liên tưởng tới số phận của bọn di dân. Lần hồi chúng sẽ bị biến dạng đi, không h́nh thức này th́ h́nh thức khác. Chữ Yellow bạc thếch v́ cứt chim và mỗi ngày Neil nói ngoại ngữ nhiều hơn tiếng mẹ đẻ.
Ngang qua công viên, Neil dừng chân rồi ngồi xuống chỗ đă được định vị từ đêm qua. Quây lưng với bầy sư tử bằng đá luôn có nước chảy ra từ miệng để đổ xuống một cái bể cạn. Tiếng róc rách của nó chừng như đă ru ngủ một ông già râu tóc bờm xờm nằm ngáy đều đặn trên băng ghế gỗ. Neil ngồi ngó quanh cảnh vật, cốc cà phê đă nguội, uống không hết nhưng vẫn nắm trong tay. Một kẻ vô gia cư, thực sự th́ kẻ đó không cần phải phô bày bằng h́nh thức ngủ bờ ngủ bụi như vậy. Ăn mặc chỉnh tề, tóc tai ngắn gọn, tỉnh táo ngồi ôm ly cà phê hít thở khí trời trong lành, cũng chẳng chứng minh được đấy là h́nh ảnh của một đứa gia đạo an vui nhà cửa tử tế.
Cuối cùng th́ cái bóng dáng luôn nằm trong tiềm thức bỗng hiện hữu thực sự, băng qua đường sau khi đóng cánh cửa xe bằng một tiếng động nhỏ. Xe màu trắng, nh́n đau mắt bởi cái tượng trưng cho sự tinh khiết.
- Đợi đă lâu chưa?
Người đàn bà ngồi xuống, chút e dè có trong điệu bộ.
- Có những trở ngại ngoài ư muốn.
- Anh hiểu. Trong chúng ta không ai muốn làm phiền ḷng kẻ khác. Hoàn cảnh! Có đúng không?
- Bao giờ th́ anh bỏ được những lời bóng gió mát mẻ kiểu ấy?
- Anh không bỏ được. Như có người biểu anh phải từ bỏ thuốc lá. Anh đă vừa đốt cháy ba điếu. Cuộc đời quá ngắn, Hậu có thấy vậy không?
- Muốn thấy nó ngắn cỡ nào, trước tiên người ta phải sống cho thật lâu. Sau này, có khi anh sẽ bắt gặp niềm hối hận.
- Anh không có ǵ để phải hối tiếc cả, mọi thứ tới với ḿnh, hà tiện đến nỗi chúng chẳng cho ḿnh sự lựa chọn. C̣n Hậu?
- Một đôi khi. Chẳng hạn bắt gặp sự hồn nhiên của hai đứa nhỏ. Vài lần trở về muộn để thấy chúng ngồi lục soạn cơm nguội mang ra ăn. Tự hỏi: Tại sao ḿnh lại vắng mặt ở phút giây đó? Đưa cho Hậu ly cà phê.
- Nó nguội lạnh mất rồi.
- Không sao. Hậu uống hết để thế một lời xin lỗi.
Người đàn bà mở nắp nhựa và khởi sự uống.
- Cái nhân vật Trúc ngày xưa bán cà phê bây giờ ra sao?
- Không biết. Anh đă vắng mặt quá lâu với cuộc đời này.
Người đàn bà ngó dáng ngủ co quắp của gă đàn ông dơ bẩn:
- Chúng ta là những hồn ma vất vưởng hay sao đây?
- Chẳng rơ. Riêng anh, anh đi lính, đi tù, chạy trốn được qua đảo, nằm chờ thanh lọc... Chừng như anh là đứa không có được cái mà người ta gọi là tuổi trẻ. Hoặc nó tựa một cuốn sách xộc xệch, dính vào gáy chỉ c̣n chương cuối. Đọc chẳng hiểu mô tê ǵ ráo!
- Neil. Cái tên đó nói lên điều ǵ?
- Quái đản lắm không? Chỉ thử xem có ǵ mới lạ đến với ḿnh? Vậy thôi. Anh từng ghét một thằng người mang tên Nhân. Nó có vẻ vô tích sự quá!
Người đàn bà ngó xuống cổ tay, chiếc đồng hồ như chưa bao giờ biết đứng yên hai cây kim. Nó hăm hở sống.
- Chia tay nhé.
- Lại mỗi người một con đường! Hậu đi đâu?
- Có cái hẹn ở Clinique vào Chín giờ. Nếu bị ung thư ở ngực và họ cắt bớt đi một bên, h́nh ảnh đó có gây nỗi bàng hoàng cho một ai không?
- Nếu chuyện ấy là sự thật, hơn ai hết Hậu cần có người luôn kề cận ḿnh.
Khi nói, Neil nắm lấy tay Hậu. Bàn tay giá lạnh, mềm mại trườn lách, từ tốn thoát khỏi sự bao che.
- Hăy để anh chung xe cùng Hậu tới đó.
- Đừng. Không nên. Nơi đó tập trung toàn cả những con mẹ có vấn đề. Một quang cảnh ảm đạm, năo nề.
Người đàn bà đứng lên. Cúi đầu nh́n xuống cái túi xách vừa mở rộng miệng. Lôi ra bao nhựa trong, thấu suốt vật chứa đựng là một cuốn vở học tṛ. Những trang giấy úa màu, cũ kỹ nằm đong đưa giữa khoảng cách hai đứa. Năm mươi trang, chính nó là lư do để họ gặp gỡ.
- Thích không? Nó quư như một cổ vật.
Cổ vật rơi xuống ḷng Neil, những rung động không thể phát tiếng. Người đàn bà quay lưng, như từ bỏ công việc bảo tồn bảo tàng. Giũ áo ra đi.
- Bao giờ th́ ḿnh gặp lại nhau?
- Không rơ. Hậu sẽ gọi điện thoại.
Những bước chân xa rời, để Neil ngồi lại cùng bầy sư tử hoá thạch. Nước vẫn tuôn có ṿi. Những trang vở nhốt kín mùi ẩm của thời gian và trùng khơi. Vài con chữ nḥe nét mực xô đẩy nhau trên đường kẻ xanh mù mờ một quá khứ. Đường chỉ nhỏ thả con diều bay biền biệt hơn hai mươi năm.
- Này ông bạn, vui ḷng cho tôi một điếu thuốc.
Từ thân thể người đàn ông vô gia cư nồng nàn một hương mùi. Đậm đặc, choáng váng. Ông ta thở khói, đám râu vàng cháy mọc phồn thịnh quanh miệng làm điếu thuốc trở nên bé nhỏ, thu ngắn lại. Tiếng Anh thoát ra khỏi mồm khô khan, chậm răi như phát xuất từ bờ môi một kẻ thiếu dưỡng khí.
- Bạn đến từ phương nào? Có phải ở hướng mặt trời mọc không?
Ông ta ngồi gần Neil, chỗ mà Hậu vừa từ bỏ. Cả hai cùng dơi trông dáng người đàn bà đi cúi mặt. Cửa xe mở, đóng. Vệt trắng lao vút, mất tăm giữa âm u con đường chứa chan bóng nắng.
- Có sẵn bạc lẻ đó chăng? Đưa cho tôi để đổi lấy một lời vàng ngọc.
Neil đứng lên, có bao nhiêu đồng xu ngỗn ngang trong túi quần vơ lại thành một nắm rơi xuống bàn tay đang ngửa ra. Ông ta ho khan:
- The true paradises are the paradises that we have lost. *
Hồ Đ́nh Nghiêm
* Marcel Proust
http://www.gio-o.com/HoDinhNghiem.html
© gio-o.com 2009