về một
lời vu khoát
của Nguyễn Quốc Trụ
Đào Trung Đạo cho tôi hay, trên mạng “Tin Văn” hay “Tản Viên” ǵ đó mục gọi là “ghi chú trong ngày”, Nguyễn Quốc Trụ có viết:
“Hồi mới ra được hải
ngoại, GCC có đọc 1 "sáng tác" của Thầy
Quân, không nhớ ở đâu, báo nào, nhưng đọc 1
phát, là biết liền gốc của nó, là truyện
ngắn Bức Tường của Sartre [Koestler thổi,
truyện ngắn số 1 viết về cuộc chiến
Tây Ban Nha].
Thầy cũng không đi 1 đường tiểu chú,
truyện "phóng tác" làm con mẹ ǵ hết.
Sau, Thầy lại đưa cho NMG đăng trên tờ Văn
Học.
Một bạn văn, thân với tờ VH, nhắc NMG,
truyện này thuổng của Sartre, đừng đăng,
nhưng NMG h́nh như phán, nếu thuổng, th́ lại càng
nên đăng!
Đúng là đầu óc lớn gặp nhau!”
Nếu là vấn đề lư luận cần tranh luận, tôi sẽ mở rộng ṿng tay để phản biện. Song đây là một lời vu khoát, tôi chỉ xác minh mấy điều:
1. Như
đă nói ở trong phụ chú 34 của Khái Luận Phê
B́nh Lư Trí Văn Chương, truyện Tiếng Nói đă
đăng trên tạp chí Văn ở Sài G̣n trước
1975. Văn Học ở hải ngoại do Nguyễn
Mộng Giác chủ biên lấy đăng lại. Cần
phải viết rơ tên NMG ra là Nguyễn Mộng Giác, đă chết,
nên không thể kiểm chứng lời nói.
2. Nguyễn Quốc Trụ có thể trưng ra truyện ngắn nào của tôi khác bản văn “Tiếng Nói”in trên Văn Học mà gọi là phỏng theo truyện Le Mur của Sartre?
3. Tôi
đă không gửi sáng tác hay biên khảo cho Văn Học,
kể từ sau khi gửi “Nội truyện”cho Văn
Học, và Nguyễn Mộng Giác trong cuộc điện
đàm nói với tôi là không đăng được, v́
truyện khó quá, “trong khi tŕnh độ độc giả
của Văn Học bây giờ chỉ ở lớp 9”.
Nguyên văn câu trả lời của Chủ bút VH như thế.
Song không phải chỉ một ḿnh NMG đâu, tôi gửi “Ngoại
truyện”[ đưa
lên gio-o đổi tên cho vui là “Cái lỗ của triết
gia”] cho tạp chí khác do một bạn thân chủ trương,
cũng không đăng, với lư do nguyên văn y hệt trả
lời của NMG. “Nội truyện” và “Ngoại
truyện” đă in vào sách Tự Truyện xuất bản
năm 1997.
4. Nguyễn
Quốc Trụ được tiếng là xếp chung trong
nhóm Nguyễn Xuân Hoàng, Đặng Phùng Quân, Huỳnh Phan Anh,
Nguyễn Nhật Duật, ít ra là được nói đến
trong một sách của Mai Thảo (ở bài viết về
Nguyễn Đ́nh Toàn, tôi không nhớ tên sách, viết về
một số người cầm bút), trong bài viết của
Huỳnh Phan Anh: “Nguyễn Xuân Hoàng cùng Đặng Phùng Quân,
Nguyễn Nhật Duật, Nguyễn Quốc Trụ và tôi [HPA]
đă gặp nhau và sớm kết thân với nhau trong t́nh yêu
chữ nghĩa hấp dẫn và bất trị…”, trong bài
của Nguyễn Văn Sâm: “tôi {NVS]được gọi
là Đồ Nho để phân biệt với các bạn văn
trong nhóm của Hoàng là Đồ Tây như Huỳnh Phan Anh,
Đặng Phùng Quân, Hoàng Ngọc Biên, và có thể thêm Nguyễn
Đ́nh Toàn, Nguyễn Quốc Trụ [tuy hai người này
không phải nhà giáo]. Những nhà văn đương làm mưa
làm gió trên văn đàn Sài g̣n lúc đó với phong cách văn
chương mới theo kiểu viết của nouveaux
romans hay anti roman”[bài viết của Huỳnh Phan Anh nhan đề:
Nguyễn Xuân Hoàng: T́nh Yêu Chữ Nghĩa Hấp Dẫn Và
Bất Trị, dẫn trên tr. 23; bài viết của Nguyễn
Văn Sâm nhan đề: Nguyễn Xuân Hoàng, Nhà Văn Lững
Thững Trong Đời, dẫn tr. 41-42; cả hai bài này
in trong tạp chí Khởi Hành số 187/188 tháng 5/6, 2012
với tiêu đề ngoài b́a: chân dung văn học Việt
nam: nhà văn Nguyễn Xuân Hoàng].
5. Trong
kỳ này và những kỳ tới, người đọc
gio-o sẽ được đọc nguyên tác bài Tiếng
Nói của tôi và bài Le Mur (được dịch ra
tiếng Việt) của J.P. Sartre để tham chiếu và
so sánh.
6. Lời cuối chuyện này là tôi chỉ biết khoan dung cho lỗi lầm của Nguyễn Quốc Trụ. Trước năm 1975, chúng tôi (Huỳnh Phan Anh và tôi) c̣n bị lôi tên vào những chuyện tào lao (không đáng nói đến) trong sinh hoạt báo chí văn nghệ lúc bấy giờ, từ những chuyện phê b́nh do Nguyễn Quốc Trụ và Nguyễn Nhật Duật gây ra.
Đặng Phùng Quân
09.2012
© gio-o.com 2012